เมื่อเส้นใยโพลิเอสเตอร์เข้ามามีบทบาทในอุตสาหกรรมการผลิต     

ในปัจจุบันนี้มีสินค้าหลากหลายประเภทที่ผลิตจากเส้นใยที่ได้จากการสังเคราะห์ด้วยสารเคมี หนึ่งในนั้นคือเส้นใยโพลิเอสเตอร์ ซึ่งหลายอุตสาหกรรมการผลิตหันมาใช้ทรัพยากรประเภทนี้จำนวนมาก เพราะเป็นวัสดุกระทบต่อสิ่งแวดล้อมน้อยและมีต้นทุนการผลิตน้อยกว่าเส้นใยประเภทอื่น เส้นใยโพลิเอสเตอร์จึงได้ถูกพัฒนาให้เป็นสินค้าสำเร็จรูป โดยเฉพาะการนำเส้นใยไปทำเป็นผ้าหรือประเภทสิ่งทอต่าง ๆ

โครงสร้างของโพลิเอสเตอร์ คืออะไร

โพลิเอสเตอร์ เป็นพลาสติกเหลวชนิดหนึ่ง มีลักษณะข้นคล้ายน้ำมันเครื่อง เกิดจากการรวมตัวเป็นพอลิเมอร์แบบ Condensation Polymerization  ของสารประกอบจำพวกไกลคอล (Glycol) และ ไดเบซิคอะซิด (Dibasic Acid) โพลีเอสเตอร์อยู่ในสภาพของเหลว มีกลิ่นฉุน เป็นวัตถุไวไฟชนิดหนึ่ง มีอัตราการหดตัว 2-8% หลังเกิดปฏิกิริยาความร้อน จะทำให้แข็งตัวเป็นพลาสติกแข็งที่ไม่สามารถแปรสภาพเป็นพลาสติกเหลวคืนรูปได้อีก เรียกพลาสติกชนิดนี้ว่า Thermosetting plastic หลังเซทตัวเต็มที่จะปล่อยสารเคมีออกมาซึ่งมีกลิ่นเหม็นฉุน

เส้นใยโพลิเอสเตอร์คืออะไร

เส้นใยโพลีเอสเตอร์ (Polyester)  ผลิตจากเส้นใยสังเคราะห์ Polyethylene Terephthalate (PET) ซึ่งเป็นสารประกอบอินทรีย์ที่มีลักษณะเป็นสายโซ่ยาว ซึ่งโมเลกุลของเส้นใยประกอบไปด้วย Carbon-Hydrogen & Oxygen อยู่รวมกัน ประเภทเดียวกันที่ใช้ผลิต ภาชนะ บรรจุอาหาร เสื้อผ้า เครื่องนุ่งห่ม ผลิตภัณฑ์ชุดเครื่องนอน และวัสดุทางการแพทย์

จากที่กล่าวถึงโครงสร้างของโพลิเอสเตอร์ทุกท่านอาจคิดว่าเป็นการทำลายสิ่งแวดล้อม เพราะโพลิเอสเตอร์เป็นเส้นใยที่ถูกสังเคราะห์ขึ้นมาใหม่จากสารเคมี ไม่เหมือนเส้นใยในธรรมชาติที่มีความปลอดภัยกว่า แต่รู้หรือไม่ว่า การผลิตโพลิเอสเตอร์ถูกพัฒนาขึ้นมาใหม่ให้เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม เพราะผลิตจากเส้นใยสังเคราะห์ Polyethylene Terephthalate (PET) ถือเป็นการรีไซเคิลกลุ่มพลาสติกที่ย่อยสลายยาก ดังนั้นผลิตภัณฑ์จากเส้นใยสังเคราะห์อย่างเส้นใยโพลีเอสเตอร์จึงกลายเป็นอีกทางเลือกหนึ่งที่หลายอุตสาหกรรมทั่วโลกนิยมนำมาผลิตเป็นสินค้าสำเร็จรูป

เมื่อเส้นใยโพลิเอสเตอร์ผลิตจากเส้นใยสังเคราะห์ที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมขนาดนี้ มีหรือที่อุตสาหกรรมการผลิตสินค้าสำเร็จรูปจะไม่หันมาใช้เส้นใยประเภทนี้ เพื่อให้สอดคล้องรับกับการลดการทำลายสิ่งแวดล้อม ทั้งนี้ยังเป็นการเพิ่มมูลค่าสินค้าในด้านคุณภาพที่มาจากการผลิตให้พัฒนายิ่งขึ้นไป โดยสินค้าที่ใช้เส้นใยโพลิเอสเตอร์มีมากหลากหลาย ตัวอย่างดังนี้

ผ้าที่มีเส้นใยโพลิเอสเตอร์

การใช้ทรัพยากรผ้าจากเส้นใยโพลิเอสเตอร์เป็นที่นิยมมากในปัจจุบัน เพราะเป็นวัสดุที่ถูกสร้างขึ้นมาเพื่อทดแทนการใช้เส้นใยจากธรรมชาติ เนื่องด้วยเส้นใยจากธรรมชาตินั้นไม่เพียงพอต่อผู้บริโภค อีกทั้งเส้นใยโพลิเอสเตอร์นั้นยังเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมด้วย เพราะสามารถย่อยสลายได้ในธรรมชาติ อีกทั้งยังนำกลับมารีไซเคิลต่อได้ด้วยดังนั้นเส้นใยประเภทนี้จึงเป็นที่นิยมในอุตสาหกรรมผ้าในปัจจุบันอย่างแพร่หลาย

จีวรที่ทำจากพลาสติกรีไซเคิล

นอกจากนี้ยังนำขวดพลาสติกรีไซเคิล PET มาผ่านกระบวนการ Upcycling แล้ว สามารถนำมาทอเป็นเส้นใยโพลิเอสเตอร์เพื่อผลิตเป็นผ้าไตรจีวรสำหรับพระสงฆ์ได้อีกด้วย จากการนำเส้นใยนี้มาผลิตก็เพราะว่ามีคุณสมบัติที่นุ่มและเบา ระบายอากาศได้ดีและคืนตัวจากการยับย่นได้คงทนต่อการซักดูแลรักษาง่าย

แบรนด์เสื้อผ้าต่าง ๆผลิตจากเส้นใยโพลิเอสเตอร์

เมื่อขวดน้ำพลาสติกสามารถนำมาผลิตเป็นผ้าได้ มีหรือที่แบรนด์แฟชั่นต่าง ๆ จะหยุดนิ่งในการผลิตสินค้า คอลเล็กชั่นใหม่ ๆ ให้เหมาะกับ Concept รักษ์โลก รักสิ่งแวดล้อมที่ทั่วโลกรณรงค์กัน ซึ่งถือว่าเป็นการตบเท้าร่วมกระบวนการผลิตสินค้าจากขวดรีไซเคิล โดยมีสินค้าหลายแบรนด์ดังผลิตเสื้อผ้าจากขยะพลาสติกรีไซเคิล ซึ่งนั้นก็เพราะว่าวัสดุทุกชิ้นที่นำมาจากการีไซเคิล อย่างขวด PET นำมาแปรรูปเป็นเส้นใยโพลีเอสเตอร์และใช้ในการผลิตเสื้อผ้า ทำให้ต้นทุนการผลิตจึงมีราคาถูกและคุ้มค่าต่อการสร้างแบรนด์ แถมยังช่วยลดการทำลายสิ่งแวดล้อมไปในตัวอีกด้วย

เส้นใยกรองน้ำในตู้ปลาจากโพลิเอสเตอร์

คุณสมบัติของเส้นใยโพลิเอสเตอร์นอกจากจะผลิตเป็นเสื้อผ้าได้แล้ว ยังสามารถใช้ประโยชน์ในด้านการรักษาตู้ปลาได้อีกด้วยนั่นคือเส้นใยกรองในตู้ปลา ด้วยเส้นใยที่มีความหนาแน่นสูง ปลอดภัยต่อปลา ช่วยกรองสิ่งสกปรกได้ดีกว่าใยกรองทั่วไป เมื่อน้ำไหลผ่านก็ไม่อุดตัน ดูดซับกลิ่นเหม็นได้ดี ที่สำคัญเส้นใยทนทานต่อการขัดถู เนื้อผ้าชนิดนี้จึงเป็นที่นิยมนำมาใช้เป็นส่วนมาก

สายรัดที่ทำจาก PET

ยังไม่หมดเพียงนี้เพราะยังมีสายรัดซึ่งในตลาดอุสาหกรรมขนส่งส่วนใหญ่ใช้สายรัดประเภท PET โพลิเอสเตอร์ที่ผลิตขึ้นมาจากขวดพลาสติก ซึ่งมีคุณสมบัติแข็งแรง สามารถคืนรูปและคงสภาพกับสินค้าที่มีน้ำหนักได้มากกว่า อีกทั้งสายรัดมีความยืดหยุ่นต่ำกว่าทำให้ยึดสินค้าได้มั่นคง เหมาะแก่การขนส่งเคลื่อนย้ายและจัดเก็บ  

ผ้าหุ้มเฟอร์นิเจอร์ที่ทำจากเส้นใยโพลิเอสเตอร์

เส้นใยสังเคราะห์พอลิเอสเตอร์ (Polyester) ยังได้รับความนิยมมากที่สุดในการนำมาผลิตเป็นเครื่องเฟอร์นิเจอร์ เมื่อนำเส้นใยประเภทนี้มาผสมกับเส้นใยชนิดอื่นๆ จะได้ผ้าเส้นใยผสมที่มีคุณสมบัติดีขึ้น ทั้งความสวยงาม ความคงทน และความเหมาะสมต่อประโยชน์ในการใช้สอย ส่วนการทำคาวมสะอาดก็สามารถซักได้ทั้งการซักน้ำและซักแห้ง ข้อดีคือเนื้อผ้ามีความยืดหยุ่น ไม่ยับง่าย

เส้นใยโพลีเอสเตอร์ในอุตสาหกรรมการผลิตสินค้าปัจจุบันนี้ มีการพัฒนาไปอย่างก้าวกระโดดด้วยเทคโนโลยีที่ทันสมัย ทั้งมีการเปลี่ยนแปลงไปตามวงโคจรของสภาพแวดล้อม สังคม และเจตนารมณ์ของผู้บริโภคที่หันมาใช้สินค้าที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม จนทำให้เกิดสินค้าสำเร็จรูปแพร่หลายในตลาดการค้า โดยเฉพาะเทรนด์ที่กำลังมาฮิตและมาแรงมากที่สุด คือสินค้าที่ทำจากขวดพลาสติกรีไซเคิลที่เรียกว่า PET มาใช้ในการผลิตสินค้าสำเร็จรูป เพราะสินค้ารีไซเคิลนี้จะช่วยลดผลกระทบที่มีต่อธรรมชาติด้วยการนำเส้นใยที่ได้จากการสังเคราะห์มาผลิตทดแทน ซึ่งถือว่าเป็นการใช้ทรัพยากรในประเทศให้เกิดความคุ้มค่าและคุ้มต้นทุนการผลิตมากที่สุดอีกด้วย

Ref.

sutir.sut.ac.th:8080/sutir/bitstream/123456789/8480/2/Fulltext.pdf

https://www.jongstit.com/th/blog/resources-consumption

https://www.winnaargarment.com/content

https://www.jongstit.com/th/blog

https://mgronline.com/greeninnovation/detail/9640000072109

https://globalcompact-th.com/news/detail/1069

https://www.thescreenology.com/17790277/เสื้อยืดผลิตจากขวดพลาสติก